پښتو متلونه

ټ :
ـ ټر ټر دادي خاني ده ، خوراک دي نالبکی ده ، ستاګوز ته ارباني ده .( ګوز څه مراد کبر او لوی خبري دي )
ـ ټمبه ته يو باد هم غنيمت دی .

ج :
ـ جار دي سم ګوته دروړم .
ـ جار دي سم روپۍ ، چي هم سپر ئې هم ګدۍ.
ـ جت مي تک تور ، نه ئې عيب سته نه پېغور .
ـ جع پر غاړه او جغ غواړه .
ـ جفا مرګی ښه ده ، نه بې اتفاقي .
ـ جنګ په وسله ، ننګ په غله .
ـ جنګ پر خاوره ښه دی ، نه پر شېدياره .
ـ جنګ پر شيدياره ښه دی ، نه پر خاره .
ـ جنګ جنګي کوي ، ننګ ننګي .
ـ جنګ چي نه کوې ډبره لو اخله .
ـ جنګ سوړ سو ، ميری تود شو .
ـ جولا سوی نه ئې ، بيا نېچې غلا کوې .

څ :
ـ څيراغ چي ئې په کور کي لګيږي و صحرا ته څه حاجت دی .
ـ څمڅه په ځان غره سوه ، چي په دې اوګړه سړه سوه .
ـ څنګه وي هغه سياه بخته ، چي څلويښت ورځي نه وي نيک بخته .
ـ څوری څه په څنګ څه په نس.
ـ څوک چي لاس درپوري بند کي مه ئې غوڅه وه .
ـ چوک چي بيده وي ، مېښه به ئې نرګټی زېږوي.
ـ څوک مه واهه په ګوته ، تابه نه ولي په لوټه .
ـ څوک وائې چي زما د غړيکي خوند بد دی .
ـ څوک وائې څه وخورم ، څوک وائې په چائې وخورم .
ـ څونه چي خرګی ، هغو نه ئې بارګی .
ـ څو ئې ونه شاربې کوچي نه کوي .
ـ څه توره تېره وه ، چه انا ورسته وه .
ـ څه خوره ، چه پرېږده .
ـ څه چي په کټو کي وه ، هغه په څمڅۍ کي ښکاري .
ـ څه دي کول ،چي پلار او نيکه دي کول .
ـ څه راوړه ، څه به يوسې .
ـ څه زه بد وم ، څه دښمنانو لاس راپسي تکوهل.
ـ څه ژرنده پڅه وه ، څه غنم لانده وه .
ـ څه لاس تر مينځ ، څه غر .
ـ څې کوې ، چي نې کوې

ـ څلاکه مرغۍ پۀ غبرګو پښو نښلي .
ـ څۀ چې کرې هغه به رېبې .
ـ څۀ غنم لاندۀ وو څۀ ژرنده پڅه .

ځ :
ـ ځان دي وخوری نوکری ، چي په لږ و ډير لری .
ـ ځان ته ښه وائې ښه نه کړي ، داڅه وائې دا څه کړي .
ـ ځانه ! خپله ځانه ! .
ـ ځنګل چي اور اخلي ړ وچ او لانده ګرد ه اور اخلي .
ـ ځوان پر غړي زوړ پر لري

ـ ځان ساتلی ښۀ دی ، دښمن وژلی ښۀ دی .
ـ ځمکه هغه سوځي چې اور پرې بلېږي .

ح :
ـ حيادار حيا کوله ، بې حيا ويل زما څه بېريږي .
ـ حال منصور وايه چي سر ئې په دار شو .

چ :
ـ چا په کلي کي نه پريښو، ده ويل اس مو د ملک کره وتړۍ .
ـ چا په ورا کي نه پرښو . ده ويل د مخ اوښ زما دی .
ـ چاپه قافله کي نه پريښو، ده ويل د مخ اوښ زما دی .
ـ چاړه چي د سرو زرو سي ، څو ئې په نس کي نه و هي .
ـ چا مونده ، ما مونده .
ـ چرت ئې واهه خورجين ئې بايلو .
ـ چرسي زوی نه زوی ، تارياکي دوه په ايکي .
ـ چرګ په تالې کي ګوره .
ـ چرګ دی يم حلالوه مي مه .
ـ چرګ پر ډيران مه ګور ه ، پر کاسه ئې ګوره .
ـ چرګ چي غټيږ ي ، کونه ئې تنګيږي .
ـ چرګ چي ځوان شي پر بام ورو ورو ځي .
ـ چرګ پر پرديو غوړو مست وي .
ـ چرګه مي ناجوړه ده بهانه مي ورته جوړه دي .
ـ چرګه چي ببره شي ، دا هم بد جناور نه دی .
ـ چرګ د مالګي په څکلو څه پوهيږي .
ـ چغال ته الو نه رسيده ويل دا تروه دي ، چغال پر نعمت شکر کښه چرګ ئې د خولې ووت .
ـ چه اړ سې ، و خره ته وای بابا .
ـ چي اوبه وي تېمم ته څه حاجت دی ؟ .
ـ چي اوسې په خوی به د هغو سې .
ـ چي بابا ژوندی و ، د ادې په لاس کودی وو .
ـ چي بابا ژوندی و ، هلته ادې ادې وه ؟ .
ـ چي ايمان وي مرګ څه دی .
ـ چي باد نه وي وني نه ښوري .
ـ چي باجوړ دي نه وي خوړلی ، بد مه پر وايه .
ـ چي باد وي د پاسه ، باران ئې سم دلاسه .
ـ چي باد ئې وي د کښې ، وريځي ځغلي لکه بزې .
ـ چي بابړ ئې زما په کتاب پړ ئې .
ـ چي بخت ئې تور سي دښمن ئې د پلار کور سي .
ـ چي بد ګرځي ، بد په پرزي .
ـ چي بد کوي ، بد به مومي .
ـ چي بد غواړي ، پر بدو به واوړي .
ـ چي بې ملو ځي ، تور ما بې پر اوږو ځي .
ـ چي فال ګورم ښه راځي ، چي يار ګورم نه راځي .
ـ چي درانه بارونه وړي ، خوراک ئې ځوز دی .
ـ چي اومه کاکونه خوري ، خوراک ئې ګوز دی .
ـ چي پردۍ لور ته ئې طمع سي ، يو من غوښه ئې کمه سي .
ـ چي پر لوړه ګرځي ، پر ژوره پرزي .
ـ چي پر کوي منډک دي ، يووې ، نودی په غووې .
ـ چي پلار ئې وز نه وي ويشتلی ، مور ئې غوز نه وي ويشتلی .
ـ چي پوڅی خورې ، متار به سهی .
ـ چي په جنګ کي …………….. غوړي ، نوم ئې سدو دی .
ـ چي په ځان کي ويني ، په جهان کي ويني .
ـ چي په پټه وي ، په ښکاره لنګيږي .
ـ چي په ناز لويږي ، په زيار زړيږي .
ـ چي په خره دي کار نه وي ، اشه مه ورته وايه .
ـ چي په خپله ئې وخورې غول به سي ، چي بل ته ئې ورکې ګل به سي .
ـ چي په مرګ ئې ونيسې ، په تبه به راضي شي .
ـ چي مېلمه ئې سوړسک خوري ، کوربه به څه خوري ؟ .
ـ چي په ډير ئې واخلې ، په لږ ئې مه خرڅوه .
ـ چي په ډله کي دوست نه وي ، مه پکښي کښېنه .
ـ چي په ډير حرص ئې غواړي ، هغه کم خوري .
ـ چي په زور ورسره نه وي برابر، د هغو د څنګه نه کښېني زړه ور .
ـ چي په کور کي غوړي مومي ، ليونی به غرو ته درومي .
ـ چي په نيمه شپه بېدار ئې ، که غل ئې زما يار ئې .
ـ چي پيلان کوي ، پيلخانې به هم کوي .
ـ چي پيلان لرې ، دروازه به لوړ ي ايږدې .
ـ چي تا وکړل ، ما وريبل .
ـ چي تر ملکه دي کړه ، نو دي ورکه کړه .
ـ چي ته راځې له هلکه ، زه په څلور مړونه وکم .
ـ چي تيار وي ، هغه يار وي .
ـ چي تېرسو ، هغه هېر سو .
ـ چي چرګ نه و ، آذان چا کاوه .
ـ چي چنګښي وای کور_ نرکی وای مقر .
ـ چي چنګښي وای غار ، ترکی وای کندهار .
ـ چي څوک دي ونه پوښتي مه ګډيږه .
ـ چي څه درپوري وينم ، ګوړي غوندي دي وينم، چي څه نه درپوري وينم ، هرګز دي نه وينم .
ـ چي ځوان وم د هري چټي يار وم ، چي زوړ سوم د خواري خواري پروړ سوم .
ـ چي حيا مي ځني نسي څه بلا مي ورته نسي .
ـ چي حج حج لرې ، يوخت به حاجي سې .
ـ چي خان ئې په ياران ئې ، چي ياران نه وي توري خاوري د بيابان ئې .
ـ چي خاوند ئې لېټۍ خوري د سپو بې څه احوال وي ؟ .
ـ چي خبر سي بې اثر ، ترينه پټه خوله بهتر .
ـ چي خدای ئې ورکوي ، پټل ئې يار دی .
ـ چي خدای کوي ، هغه به وسي .
ـ چي خر نه لري ، خر نه ارزي .
ـ چي د اختر کالي دي دادي ، د لو دا به دي کم وي ؟ .
ـ چي د هلکه وفا غواړې ، لکه د خره چي کيميا غواړی .
ـ چي د بنګو بټل زدوئی ، اخير به بنګي سي .
ـ چي د بل مور بوره وي ، ستا به هم بوره کي .
ـ چي د جان سي تر سر تېره ، خدای دي نه کي دا نا بوده دنيا ډيره .
ـ چي د ګېډري په جنګ وزې ، تايه د زمري نيسه .
ـ چي د ملا غواړی ، خدای دې نغاړی ، چي و ملا ورکي خدای دي ورکي.
ـ چي در ئې نه کړم ، ازار دي پر څه کړم ؟ .
ـ چي درومې څه به مومې.
ـ چي دود نه وي هلته سود نه وي .
ـ چي د ړندو پر کوڅه راسې ، پر يوه سترګه لاس ايږده .
ـ چي دي نه وي دردمونده . در به نسي پر تنګسه :
ـ چي ډب نه و يادب نه وي .
ـ چي ډول دي وي په څنګ ، دوهلو دي څه ننګ .
ـ چي ډير وايي . لږ خيژي .
ـ چي ډيری سي ، مرداری سي .
ـ چي راځي د بل د کوره ، پرتابه شپه سي تکه توره .
ـ چي زر وي . زاری د کمه ده ؟ .
ـ چي زړه خوږيږي ، له ړندو سترګو هم اوښکي راځي .
ـ چي زما پر مينه نه وي ، هغه واړه ښه سړي وي .
ـ چي زما په ډوډۍ مست سي ، هغه زما دمور مېړه سي .
ـ چي زما سره ځي ، تل به توري وڅکي خوري .
ـ چي زيار کاږي ، ګټي د هغو دي .
ـ چي ژرنده ئې ګرځي ، بلا ئې پرځي .
ـ چي ژوندی وم ښه مي غواړه ، چي مړ سوم مه راپسي ژاړه .
ـ چي سپی د دنيا نه سي ، ددنيا خاوند به نه سي .
ـ چي ستا د کوره راځي ، په غلبيل کي دي راځي .
ـ چي ستړی نه سی ، موړ به نه سی .
ـ چي سر وي خولۍ ډيري دي .
ـ چي سر دي نه خوږيږي داغ مه پرايږده .
ـ چي سره ونه مېژې ، سره به ونه ګټې .
ـ چي سوی تر پلو ده ، تازي ته غول ورغله .
ـ چي شپه ئې ترمينځ وي د هغي ببلا مه بېرېږه .
ـ چي شل ګله ورکې ، درې ګله ورنه کې ، ګل بې نه کې . ( ددې څخه مطب ښځه ده )
ـ چي ښه هلته دي شپه .
ـ چي طلب ئې کوې پرپېښ به سې .
ـ چي عقل نه لري ، پر کور بې تل غم وي .
ـ چي علي درسره مل وي خطر نسته .
ـ چي غل نه ئې د پاچا مه بېرېږه .
ـ چي غل نه تښتي ، مل دي وتښتي .
ـ چي غواړې ئې ، پروا بې وړې .
ـ چي غوټه په لاس خلاصيږي ، حاجت غاښ ته نشته .
ـ چي غورځي هغه پرزي .
ـ چي کوچنی وي پر پښو ځي ، چي لوی سي پر اوږو ځي .
ـ چي کوچنی ونه ژاړي ، مور تۍ نه ورکوي .
ـ چي کرې هغه به رېبې .
ـ چي کلی په نامه لري ، يو خوی تر نور ښه لري .
ـ چي کور پر غره لري ، هم نوي هم زاړه لري .
ـ چي ګړنګ مي څڅېده ، چي خدای راکړي ستا ئې څه ؟ .
ـ چي لری دی لری ئې ، لړی دی لړی ئې .
ـ چي لږ خوري هغه تل خوري ، چي ډيره خوري هغه ګنډير خوري .
ـ چي لو کونه وينې ځني ځغله .
ـ چي لوی غاپي ، کوچنی تراپي .
ـ چي له مازيږي ، بلا زيږي .
ـ چي له خدايه پټه نوي ، د بندګانو ئې ولي پټوې .
ـ چي د ياره وائې ، دځانه وايي .
ـ چي مربی لری ، مربا خوره .
ـ چي مړونه وي هلته کورنه وي .
ـ چي مړ سو هغه پړ سو .
ـ چي مشر ئې ساوڼ وي ، لښکر ئې ګوزاوڼ وي .
ـ چي مشر ئې وي سپی ، د کشر ئې څه کمی .
ـ چي مشر ئې غمبر وي ، اختر بې ماذيګر وي .
ـ چي ملا وائې هغه کوه ، چي ملا کوي هغه مه کو ه .
ـ چي مور دي نه وي په پلرګنۍ ، ورې ولي ځې ليونۍ .
ـ چي مور لري ادکه ، په صفت به ئې واده که .
ـ چي مور ئې بټياري وي ، زوی ئې نه فتح خان کيږي .
ـ چي مور مېره سي ، پلار پلندر سي .
ـ چي مېښه زهيره وي ، کټی ئې واهه .
ـ چي نغده دي وليدل څنګه دي وخندل .
ـ چي نه کوي حبيب ، څه به وکي خوار طبيب .
ـ چي نه کار په هغه دي څه کار ؟ .
ـ چي نه دي وي د موره داسي مه وايه چي وروره .
ـ چي نه خوری د باغه ، غم به ئې پر څه خوری غرمساغه .
ـ چي نسې تلای وابه دي خلم ، چي نه ځې څه دروکم .
ـ چي نه دي وي له ملا ، داسي مه وايه اغا .
ـ چي نه لري هلک ، هغه کور دتېغ لايق .
ـ چي نه لري سړ ي، نه دي کورت خوري نه غوړي .
ـ چي نه غواړم ، هغه مه راپېښوې .
ـ چي نه لرې پنګه ، مه کښېنه د چا د څنګه .
ـ چي نه مرم لابه واورم .
ـ چي نه دي وي د پښته ، دهغو کسانو تښته .
ـ چي نه پوهيږي د هغه دوې برخي .
ـ چي چي نواله خوري جاناز به وهي .
ـ چي نه منې د يار پندونه ، لاس به نسې پر سرونه .
ـ چي نه ځيني خلاصېږې ، بړ بړ پر ورځه .
ـ چي نوای د خدای زرونه ، د هر چا پس وه خپل کورنه .
ـ چي واورې وايه ، چي ووينې مه وايه .
ـ چي وخت د ښکار سي تازي ، اسهال سي .
ـ چي وخت د ختمې سي ، د يتيم پزه ويني سي .
ـ چي وخورې د نر لغته ، داسي به کښېنې لکه اورته .
ـ چي ودي نه پوښتي ، مه ګډيږه .
ـ چي ورور ئې نه کې ، پر ……. به ئې نه کې .
ـ چي ولاړ سې تر بلخه ، درسره ده خپله برخه .
ـ چي وويشت نه سي ، خبر به نه سي .
ـ چي وې غواړي په خوله ، نو خورې به ئې په څه ؟ .
ـ چي هوږه ونه خوري د خولې ئې بوی نه ځي .
ـ چي هوس دی ، دغونه بس دی .
ـ چي يو لور ئې تر ملا وي ، می ځني رغوه .
ـ چي ئې ياد کړې په وړکتوب ، هېربې نکړې په زوړ توب .
ـ چي يو واهم ، بل په رنګيږي .
ـ چي ئې زده کړې پر پېکی ، هير بې نه کړی پرنګښی .
ـ چي زده د کميس غاړه ، هغه ئې خوري په لکه غاړه .
ـ چي ئې زده د کميسه غاړه ، هغه بيا کله شړلې ولاړه .
ـ چونه انا راوبولی ، چي سر ئې په کټو کي پرې کي .
ـ چيري دي واهم ، چيري دي باسي .
ـ چيري هېډو ، چيري ګېډو ، راځه چي سره ځو .
ـ چيري …… ، چيري څنګل .
ـ چيري چي ډنګ سي ، د ابۍ کودی تر څنګ سي .
ـ چيري کلاله ګوره ، خو خپله سياله ګوره

ـ چې چېرې ښه ،هورې شپه .
ـ چې مړ شي ، هغه پړ شي .
ـ چې زوړ شي ، څۀ ترې جوړشي .
ـ چې درومې ،څۀ به مومې .
ـ چې ښار وران شي شادوګان هم پۀ کې لوټې وولي .
ـ چې مدعي له کوره نۀ وي ، خونه يي توره نۀ وي .
ـ چې اوسې پۀ خوی به د هغو سې .
ـ چې نۀ وي آدم خان ،تل به يي مري اوښان .
ـ چې څنګه مخ ،هماغسې څپېړه .
ـ چې عقل يې کم ورکړ ، تل يې غم ورکړ .
ـ چاړۀ که دز رو شي هم پۀ نس نه چوخېږي .
ـ چې ځې ،ځې ابازو له به راځې .
ـ چونګښه له ماره سره تله ، پۀ منځ دوه ځايه سوه .
ـ چې چېرې ډب وي ،هورې ادب وي .
ـ چې راشي قضا ړندې شي بينا .
ـ چې يارانه پۀ شفتالو شوه ، نو بيا ګرانه ده .
ـ چرګ دې يم خو حلالوې به مې نه .
ـ چې پۀ ما پسې سپره سې ، بيا زما پۀ وينو سره سې !
ـ چې خوب درشي بالښت نه غواړي ،چې زړۀ مئين شي ښايست نه غواړي !

خ :
ـ خانده خانده ، ښه کور دي اوډلی دی .
ـ خان صاحب ! يو تار ورېښم نه خوړ ، لس زره روپۍ ئې وخوړلې .
ـ خاوره د خُسر د ګوره اخيستل کيږي .
ـ خبر د خدای لپاره ، لوړ د ورور له پاره .
ـ خبره تر خبري پوري ياديږي .
ـ خبري کي افغانې کوي ، نې پلار نه ېې ادې کوي .
ـ خبري زده که بيا ئې وکه .
ـ خبري ډيري ، سر ئې يو .
ـ خبري ښې کوې . لکۍ ئې کږې کوې .
ـ خپل سر په خپله نه خريل کيږي .
ـ خپل عمل د لاري مل .
ـ خپل عېب د اوږو مېنځ دی .
ـ خپل که دي مړ کي ، ولمر ته دي نه غورځوي .
ـ خپل کور ، يا خپل ګور .
ـ خپل پر تنګسه په کار دی .
ـ خپل دا په نس ، دبل دا په وس .
ـ خپل بدي وژړوي ، پردی به دي وخندوي .
ـ خپل به ازار سي بېزاره کيږي نه .
ـ خپل دا مي خپله کې ، که د بل دامي هم خپله کې .
ـ خپل ځان د ي ساته ، بل ته مه وايه چي غله .
ـ خپل مال تر سترګو لاندي ښه دی .
ـ خپل وطنه ، ګل وطنه .
ـ خپل خپل ، پردی په ډيرو نارو خپل .
ـ خپل خپل وپېژنه ، پردی پردی .
ـ خپله خوله هم کلا ده ، هم بلا .
ـ خپله پښه ، خپله پڼه پېژني .
ـ خپله خوله په بل نه وچيږي .
ـ خدای د کراری مل دی .
ـ خدای د ناروا ؤ مل نه دی .
ـ خدای په ريشتيا خوښيږي.
ـ خدای دحق ملګری دی .
ـ خدای شړلی نه سميږي .
ـ خدای وهلی د خلګو نه شرميږي .
ـ خپله لاسه ګله لاسه .
ـ خدای د ناروا ملا نه تړي .
ـ خدای دي په هغو پوښته چي لري ئې .
ـ خدای او مړو سره وپېژانده ، خو مړونه او مړونه نه سره پېژني .
ـ خدای دي هيڅوک داسي نه که ، چي خپل درنه که د بل سپکه .
ـ خدای يو دی ، روزۍ ئې ډيري دي .
ـ خدای چا ليدلی نه دی پر صنع اوقدرتو ئې پېژني .
ـ خدای خبر دی ، چي تره کاپر دی .
ـ خدای او پاچا ئې راکوي ، شيخ مير ئې نه راکوي .
ـ خدايه لوی مي کې ، لويي را مه کې .
ـ خدايه لويه ! ما وساتې بې زويه .
ـ خدای وائې ته حرکت کړه ، زه به برکت کړم .
ـ خرابه ښځه د بل ده .
ـ خر پر لار که ، خپله چار که .
ـ خر پلار که ، خپله چار که .
ـ خر په پالانه نه درنيږي .
ـ خر په اته ، کوټې ئې په شپېته .
ـ خر په وهلو نه آس کيږي .
ـ خرپه غره کي بوعلی دی .
ـ خر په سبا څه خبر .
ـ خر نه دی کچر دی ، په پوري د خره سر دی .
ـ خر چي تر خره پاته شي ، غوږ ئې پريکه .
ـ خر چي پردانه مړ سي شهيد دی .
ـ خر چي تر مکې ولاړ سي هغه خر دی .
ـ خر دباره سره خوري .
ـ خر که مري ، ديګان به وړي .
ـ خر له باره ولوېدی ، دګوزو ونه لويده .
ـ خر وځان ته حيران و ، خاوند ئې بار ته .
ـ خرې موري ، خوږې موري .
ـ خر هغه دی ځل ئې نوی دی .
ـ خره ته دي خدای ښکر نه ورکوي ،که ورکي د غويو نسونه به څيري کي .
ـ خره ته ئې ويل زوی ته وشو ؟ ده ويل څه ئې کوم هغه به خپل بار وړي ، زه به خپل .
ـ خره ګله که ، بيا ګله که .
ـ خلګ په ليوني پوري خاندي ، ليونۍ په خلګو پوري .
ـ خوار چي خوار سي ، باک ئې نشته .عزيز کرده سړی چي خوار شي تل دي ژاړي .
ـ خړ سپی د شرموښ ورور دی .
ـ خوار په خپله خواري نه شرميږي .
ـ خوار تلتک نه درلوده ، چي پيدا ئې کړ ، تر غرمې پکښي پروت و .
ـ خوار کبرجن د خدای دښمن دی.
ـ خوار خدای کړې ، سپی چا کړې ؟ .
ـ خوار سو ، د ټره ونه لويده .
ـ خوار سړی ، ابلک ئې سپی .
ـ خوار کبرجن ، زوړ زناکار خدای نه بخښي.
ـ خواره وږې ، څه به وخورې د سوي دسبزی .
ـ خواره بازاري ، هغه ته هغه خواري .
ـ خواره سې مکاري . چي هم جنګ کوې هم ژاړې .
ـ خواره کی هغه مينځه ، چي د مينځي کونه مينځي .
ـ خواره سې چرګي . چي له خياله مستک نه خورې .
ـ خواره بدي غواړم نه د ورور د مرګه .
ـ خوار هندو دی چه ايمان نه لري .
ـ خواره هغه کړې چي ګاللای شي ، بوره هغه کړې چي ژړلای شي .
ـ خواري لوي تخت به زه درکړم ، بخت دي خدای .
ـ خواري د مړو په شا ده .
ـ خواړه د رنګه خوړل کيږي .
ـ خواښي پر زوم ريږدي ، زوم پر لور ور پرېږدي .
ـ خوري تخت به زه درکړم ، بخت د ي خپل دی .
ـ خورئې د ماما د ميني دښمن دی .
ـ خورې سوړ سک ټېغ د د پلاو باسې .
ـ خوږ به دي کړم ، نو نه تر ځان .
ـ خوشي خواري ، دلور په لمسي .
ـ خوله په غاښو ښايسته وي .
ـ خوله د ي خپله ، ګل په وله .
ـ خوله په مميزو مه امخته کوه .
ـ خوله چي اموخته شي ، آس نه دی چي قېضه شي .
ـ خونه که مي وسوه ديوالونه خو ئې پاخه دي .
ـ خوند د فکرو زيات دئ ، ترخوند د بکرو . ( ځيني وايي : خوند د چکر زيات تر پکر )
ـ خيراتي آس ، غاښ ئې کتل ؟ .
ـ خېښي په خوښي ، سودا په رضا

ـ خواره چې مَړه سوه ،نو مړه سوه .
ـ خوار سړی ، سور يې سپی .
ـ خپله ژبه هم کلا ده ،هم بلا .
ـ خپل عمل د لارې مل .
ـ خندی دغاړې غړوندی دی .
ـ خبره کوه د خدای لپاره ، کوتک وهه د ورور لپاره .
ـ خپل عيب د ؤلي منځ ، د بل عيب د کلي منځ .
ـ خر يار کړه ، مطلب پرې بار کړه .
ـ خټکی چې خټکي ته وګوري ، رنګ واخلي .

(سرچېنه او راټولونه : انځور ویبپاڼه. انځور ډاټ کام)

بېرته شاته