مزدور ورځ
[02.May.2023 - 07:18]لنډه کیسه /د مزدور ورځ
لیک: نعمان دوست
پـه ټـول ښـوونځي کـې پـه انګرٻـز مشـهور و. پـه اولـه کـې دا نـوم پـرې مـوږ ايښـى و. وروسـته بیا
دومره په خولو وګرځٻد ، چې حتى يو نيم ښوونکي به هم د حاضـرۍ اخيسـتلو پـر مهـال د ( نـور
) په ځاى د انګرٻز نوم اخيست .
نــور ، بــه تــل ځــان ســره ټــولګي تــه ډيکشــنري ، د انگليســي ګرامــر کـتابونــه ، ډول _ ډول
اخبارونه او مجلې را وړلې او چې کله بـه کـوم سـاعت خـالي و؛ نـو د ټولـو غوږونـه بـه يــې پـرې
وخوړل .
نـن چـې څنګـه د تـاريخ ښـوونکى لـه ټـولګي ووت ، نـور د تختـې مـخ تـه ودرٻـد ، تختـه يــې
وډبوله :
که غوږ نيسئ ترڅـو چې بـل استاذ راځـي ، اول بـه درتـه نننـى درس پـه انګليسـي ترجمـه
کړم او بيا به درته د شپـې خبرونه .
يوه غږ کړ : سمه ده انګرٻزه شروع يـې کړه!
بل وویل : خپل منتر مه پخوه!
شپږ - اوه هلکان ووتل، نور ټول ورته کٻناستو .
د تـاريخ درس يــې ټـول پـه انګليسـي تکـرار کـړ او بيـايـې د تٻـرې شـپـې د بـي بـي سـي لنـډ – لنـډ
خبر ونه هم وويل .
چې څنګه يـې خبرونه خلاص کړل ، استاذ راننوت. دى ژر پر څوکۍ کٻناست؛ خو استاد
، چې هر څه يـې اورٻدلي ول، هغه يـې بٻرته را پاڅو .
استاد لومړى د انګليسي ژبې پر ارزښت خبرې وکړې او بيا يـې نور ته مخ واړو :
ګوره نوره ! که ته خپله علاقه همداسې جاري وساتې او لوړې زدکـړې هـم پـه همـدې ژبـه کـې وکـړې يـو
وخت به خپل ولس ته ډٻر خدمتونه وکړې .
د دنيا ټول علوم په انګريزي کې دي، که ته يـې خپلې ژبې ته را وژبـاړې داڅـومره لـوى کـار دى.
زمـوږ سـترګې همـدا تاسـو غونـدې ځوانـانو تـه اوړي، ور ځ پـه ورځ کمـزوري کٻـږو ، همـدا تاسـو
ياست ، چې زموږ ځاى به نيسئ .
***
چې کله له دولسم ټولګي فارغ شوو، بيا مو يو بل سره ونه لٻدل. زه خو داسـې خـوارۍ او
مزدورۍ پسې ورک شوم ، چې عالي تحصيلاتو ته هيڅ وزګار نه شوم .
يوه ورځ يوه چوک کې د کار موندنې لپاره له ګڼو نورو مهاجرو مزدورانو سره ولاړوم. چې کله به کوم واړه موټر هسـې هـم زمـوږ
خواتـه بريـک ونيـو ، مزدورانـو کـې بـه ورک شـو او چـې کلـه بـه د کومـو پـاکو جـامو سـړى زمـوږ
خواته رانږدې شو ، ټول به ترې راتاوو شوو. هغـه بـه پـه څـه خـوارۍ رانـه ځـان خـلاص کـړ او
بيا به موږ بٻرته خپلو ځايونو کې و درٻدو .
په چوک کې مزدوران ورو - ورو کم شول. طالعمند يو بل سره کار تـه لاړل او نـور بٻرتـه خپلـو
ځايونو ته ستانه شول .
***
پوره لس بجې شوې. ماته هم کار پٻدا نشو. د اسمان شين مخ يو ناڅاپه وريځـو خـړ کـړ او
بيا سمدستي څاڅکي شروع شول .
څادر مې له ځانه را تاو کـړ ، ورو _ ورو، وخوځٻـدم ، مانـه څوګامـه لـرې يـو بـل ځوان پټـو کـې
تـاو ولاړ و . څـاڅکي تٻـز شـول . دى مـخ پـه مـا را روان شـو ، و درٻـدم ، مـا سـم ذهـن تـه
راوسـتى نـه و، چـې پـر اوږه يــې راتـه لاس کٻښـود : هلکـه ! دلتـه څـه کـړې؟ مـاژر غٻـږ ور
خلاصه کړه : انګرٻزه، په خٻر !
په خندا شو: لا تر اوسه دې هٻر نه يم ؟
دواړه روان شــوو . هغــه ويــل : ما لــه دولســم ټــولګي وروســته ، پــه خپلــه خوښــه د انګليســي
ادبيات ولوستل .
- ښه نو اوس ښه پوخ انګريز شوې .
- لا دې شوخي نه ده ورکه شوې ؟
- ښه نو اوس دلته څه کوې ؟
- ټول استادان راته وايـي ، چې ماسټري واخله. اول نمره فارغ شوى يـې .
- ښه نو ، د مزدورانو چوک کې يـې اخلې ؟
- له خندا وروسته يـې اسوٻلى وکړ ، راځه لانده خيشته شوو ، دوکان کې به کٻنـو هرڅـه
به درته ووايم .
زموږ په ورتګ لـومړى دوکانـدار خوشـحاله شـو ، خـو چـې سـودا مـو تـرې و نکړه ، نو زړه
يـې تنګ شو ، موږ خبرو کې وو ، چې په تند غږ يـې وويل : ګټ اوټ ( ! Get out )
د دوکاندار څنګ ته ناست ځوان ، چې په کيڼ لاس کې يــې تـور بنګـړى و او پـه اسـانه يــې
د لاس لـه پـوټکي سـره تـوپير نـه کٻـده ، د ســګریټ لـه لـوګي سـره يوځـاى يــې لـه
شــونډو خنــدا را ووتــه . ښــه پــه کــړس يـــې وخنــدل او بيــا يـــې وويــل : ســيټ صــاب
دا مزدوران په انګريزۍ څه پوهٻږئ ؟
سور بانګس لرګى يـې ور وړاندې کړ : په دې يـې پوه کړه!
موږ يو بل ته وکـتلې او بيا له دوکانه راووتو .
باران درٻدلى و . له سـړکه تٻـر شـوي نـه وو ، چـې کـوچنى سـوزوکي کـار، مـو مخـې تـه
ودرٻد . يو چا له ښيښې سر را ووٻست ، ورمنډه مو کړه .
هغه وويل : چوک کې مې مزدوران پيدا نه کړل، تاسو کار کوئ ؟
لا یې بله خبره کړې نه وه ،
چې موږ موټر ته ختلي وو .
هغـه وويـل : اول دغـه مـاتې او روغـې خښـتې سـره جـلا کـړئ او بيـا دا شـګه کورتـه ننـه باسـئ .
لاسي کراچۍ او بٻلچې يـې را کړې او خپله لاړ .
د سترګو په رپ کې له خښتو وزګار شوو. اوله ريړۍ ( کراچۍ ) مو له شګو ډکه کـړې
وه ، چې دى بيا راغى. داځل ورسره د ١٢ - ١٣ کالو په عمر ماشوم هم و .
دى يواځې له موټره راښکـته شو . د چايو ترموز يـې له دوه وړو پيالو او قابونو سره راوړ .
يوه – يـوه پیاله خړبخونـه مـايع مـو ، چـې نـه پـوره چـاى و او نـه شـٻدې ، وڅښـلې او بيـا مـو کـار
پيل کړ .
هغه خپل زوى ته ، چې تر اوسه يـې د موټر له ښيښې څخه موږ ته کـتلې غږ کړ : ساجد بیټها... !
بيايـې ورته د چاى د لوښو وړلو امر وکړ .
ماشـوم ، جـي ډې ډي ، وويـل او بيـا لـه مـوټره راکـوز شـو . کـتـاب يــې سـترګو تـه نيـولى و ،
ورو - ورو را روان شــو ، د کـتــاب پــر پښــتۍ پــه انګليســي تــورو غــټ څــه ليکــل شــوي وو.
څنګ ته مو ودرٻد ، کـتاب يـې له سترګو لرې کړ ، په يوه لاس کې یې کـتاب او پـه بـل لاس يــې
د مخې وٻښتان شاته واړول .
د نـور ، سـترګې پـه کـتـاب ولګٻـدې ، بٻلچـه يــې کٻښـوده ، ور وړانـدې شـو؛ خـو ماشوم يـوازې
د کـتاب پوښ ور وښود او بيا يـې وويل :
ساري، خان صاب! دا د انګريزۍ کـتاب دى ، تصويرونه په کې نشته!
نعمان دوست
١٣٧٩/ د لړم ١٢مه
کابل ښار ، کارته آريانا
De Mazdoor Wraz -landa qisa
By: Numan Dost