سپين ږيری شاعر پهلوان
[08.Aug.2017 - 13:29]سپين ږيری شاعر ظريف خان پهلوان
لیک: مراد على مراد
پېژندګلوي : د کوه دامان ادبى کاروان متنو سره تعلق لرونکی نامتو سپين ږيری شاعر ظريف خان پهلوان سره ما په 2 مارچ 2016 يوه مرکه وکړه د مرکې په دوران کښې ما ته راحاصل شوى معلومات لوستونکو ته وړاندې کووم.
ظريف خان پهلوان په کال 1934ء کښې په ترکمان کندى متنى کلى ګلشن اباد کښې د مستان خان کره پېدا شو. دولس کالو عمر کښې يې مانکى شريف کښې پيرانو سره د مالټو باغ کښې مزدورى کړې ده. بيا دولس کاله پس خپل کلى متنو پېښور ته راغی او په 1959ءکښې يې د سپرلى په موسم کښې وادۀ وکړۀ. ظريف خان بابا چې پېدا وۀ نو هم د سپرلى موسم وۀ. د 1974ء نه يې باقاعده شاعرى شروع کړې ده .د 1985ء نه د کوه دامان ادبى کاروان مشاعره کښې شرکت کوى. د دوى پخوانی مشر ملګری شاعر شېر محمد نجار وۀ چې يو ښۀ ربابى هم وۀ او ظريف بابا به ورسره کله کله غزلې او سندرې وغېره وئيلې. د پيرانو کلى کښې يې هم يو ربابى سره ناست کوله هم دا وجه وه چې زړۀ کښې يې د شاعرۍ شوق دوام وموندۀ. ظريف خان پهلوان د شېر محمد نجار مرحوم سره په مشاعرو کښې يو ځائی شرکت کړی دی. دوه ځله ريډيو پاکستان نه يې خپل کلام وئيلی او نشر شوی دی . نامتو شاعرې حسينه ګل هم ورسره ريډيو پېښور کښې انټرويو کړې او نشر شوې ده. ظريف خان پهلوان د کارکسب په لړ کښې يو ګلکار دی او د خټو او ليوونو کار يې کړی دی .دا وخت يې عمر 82 کاله دی. ډېر کمزوری دی بې حده شاعرى يې په مختلفو صنفونو کښې کړې ده چا نا پوهه ورله شاعرى په دوه درې کاپو کښې په ډېره غېر ذمه دارانه توګه په ګډه وډه او ماته ګوډه پښتو کښې ليکلې ده چې بغېر د ظريف خان بابا د ناستې او پوهې نه پرې بل څوک په اسانه نۀ پوهېږى. پکار ده چې د ظريف بابا شاعرى څوک پوهه تن صحيح او بې غلطيو په اسانه او روانه پښتو کښې وليکى چې کۀ خدائی مۀ کړه ظريف بابا مړ شى يا نور هم کمزوری شى نو بيا به يې د قيتمى شاعرۍ هسې فضول شى او ضائع به شى. دا هم پکار ده چې د کوه دامان ادبى کاروان متنو کښې اوسيدونکی يو شاعر او پوهه ليکوال د ظريف بابا سره کښينى او شاعرى يې په يوه کاپۍ کښې صفا وليکى او محفوظه دې يې کړى او يا دې يې د چاپ کولو څۀ بند بنا جوړه کړى. د حکومت نه هم غوښتنه کوم چې د غريب بى وسه او کمزورى سپين ږيرى شاعر ظريف خان پهلوان بابا شاعرى دې په کتابى شکل کښې زر تر زره چاپ کړې شى. ظريف خان بابا خپلو خبرو کښې دا هم ووئيل چې زما تخلص ځکه پهلوان شو چې په ماشومتوب کښې مې د اوبو ډکه دوه سېره لوټه وچته کړې وه چې دغه وخت مې عمر دوه نيم کاله وۀ نو حجره کښې ناستو خلقو ووې چې دا خو پهلوان دی. پهلوان دغه لوټه مې غلام محمد ترۀ ځان ته د اودس دپاره ډکه کړې وه.
ظريف خان بابا زامن چې د عمر په لحاظ يې دا ترتيب دی ،نعمت خان، رحمت خان، خان محمد او شرافت خان څلور يې لوڼه دى .د ظريف خان بابا ټول عمر په خوارۍ مزدورۍ کښې تېر شوی دی .ساده ساده شاعرى يې کړې ده خو د خوند او مقصد نه ډکه ده .خپل يو حمد کښې وائى.
خدايه چا له ورکړې منډه ستا رضا ده
دغه ليک يې وى په ټنډه ستا رضا ده
چا له ډېرى خوشحالۍ په دنيا ورکړې
څوک پراتۀ د غـــــم په څنډه ستا رضا ده
د ظريف خان بابا حمد کښې واقعى چې د الله د رعب او دبدبې ذکر دی رښتيا ده چې نن سبا هر څوک د خپل مقصد او مرام پسې په زغل دی او دا منډې او هلې ځلې يې د ازل نه په برخه رسيدلى دى. چا له خوشحالۍ ورکوى او چا له ډېر غمونه. دا ټول د الله دى کارونه. د ظريف خان صېب په شاعرۍ کښې سادګى او بې ساختګى ده ځکه چې تعليم يې نشته فى البديهه شاعرى کوى او بعض څوک يې ورله وليکى ګنى ډېره شاعرى يې په دماغو کښې پرته ده. د شاعرانو په حقله وائى
راځــــه کــۀ اخلې خوند دا ټـــولې دی د ګلانو محفل د شاعرانو څۀ ښه مشاعره ده
راځه کۀ خوند اخلې چې دې موړکړم په ګلانو
نظر الله د خېر کوى په خپلو شاګردانو
غوبل وى په ګلــــونـــو همېشـــه د بــــوراګانــــو
محفل د شـــاعـــرانو څۀ ښه مشاعره ده
د شاعرانو د محفل د خوندور بحث نه پس د نعمت څو شعرونو کښې وائى
په تشې خلې باندې دعوه د جنتونو کوو
په عمل باندې خطره کښې د خپل ځان يمه زۀ
محبت يې زما زړۀ کښې تل غـــړيــــږى
دغه مينې رسولی تر اسمان يــــمــــه زۀ
اخـــرت کښې شفاعت تــــه طمع دار يم
اُمتى د محمد ص اخـــــر زمـــــان يـمه زۀ
خپلې درديدلى او کړون نه ډکې زندګۍ په حقله وائى
راپرېوزم په تيارې کښې مشال نۀ شوم
عمر تېر شو زندګۍ کښې خوشحال نۀ شوم
کوم مقصد له چې الله وم راستولی
هغه څۀ رانه جوړ نۀ شى کمال نۀ شوم
ظريف خان دې شعر ونو کښې د خپل ژوند مقصد او د الله د حکمونو ذکر کوى او وائى چې پکار ده چې زۀ يو کامل مسلمان جوړ شم، د جهالت او دهوکې نه راوځم او د الله او رسول په لار اوښود لو شوو طريقو ژوند تېر کړم خو افسوس په دې خبره راځى چې تر اوسه په تيارو کښې ډغرې وهم او سمه او د اسلام پوره لاره باندې تګ مې لا نۀ دی شروع کړی ځکه ناکام او غمژن يم. ظريف خان صېب د مزدور په حقله ، د پاکستان په حقله او رحمان بابا يې د خوښې شاعر دی. ضرورت د دې خبرې دی چې د سپين ږيرى ، بې وسه او کمزورى شاعر ظريف خان پهلوان په حال رحم وکړی شى او شاعرى دې يې په خصوصى توګه چاپ کړی شى. مالداران او حکمرانان دې د ظريف خان پهلوان بابا د مرستې ملګرتيا او د پښتو ژبې او ادب د خدمت په خاطر په خالصه جذبه را وړاندې شى او د ظريف خان پهلوان مالى مرسته دې وکړى او ورله دې د حکومت نه اعزازيه هم جارى کړی شى او په درناوى دې يې لويه غونډه وکړى او تپوس پوښتنه دې يې خامخا وکړى ځکه چې کۀ رانه د مرګ په سفر لاړو نو لوئی تاوان به مو وشى. (پاڅون / مردان)