پښتو سمې او
[14.Apr.2022 - 15:00]د پښتو سمې او ناسمې بڼې !
لیک: نصیب شیرزاد
کره بڼه: ✅خسر
ناکره بڼه سخر خوسر
کره: ✅خوله
ناکره: خله
کره: ✅خوسا
ناکره: سخا
کره: ✅دروغ
ناکره: درواغ
کره: ✅درېدل
ناکره: ودریدل
کره: ✅درېیم
ناکر: دریم/درېم
سرچینه: لیکلارښود
پوهاند م.ا.زیار
✅لاریون/مظاهره/جلوس/مارش.
سرچینه: پوهاند. م.ا.زیار
.......
په لنډیز سره لیکل یې سمه بڼه ده.
تلپاتې/ تل پاتې
تلتاند/تل تاند
تلسمسور/تل سمسور
تلښېراز/ تل ښېراز
تلزرغون/تل زرغون
بدلاری/بد لاری
ورکلاری/ورک لاری
منځلاری/ منځ لاری
تریخژوندی/تریخ ژوندی
بداندی/بد فکر
منځواټنی/منځ واټنی
لرواټنی/لېرې واټن
لنډواټنی/لنډ واټنی
توندلاری/توند لاری
سرلاری/ سر لاری
سرچینه: پښتو وییپوهنه
پوهاند م.ا.زیار
..........
.........
د عربي ژبې وییونو/لغاتو پېژدنه څنګه وکولای شو؟
چې کوم ویي/لغاتو کې لاندې توري ول او یا را تلل هغه به د عربي ژبې رېښه لري.
لکه: "ح" حلال، حرام، محروم، حلوا، حل حبیب…
لکه: "ف" فاعل، فرید، فاروق، فارغ، فرقه، مفعول...
لکه: "ق" قاري، قرض، قلم، قام، قید، قسم، قرار…
لکه: "ث" ثواب، وارث، ثریا، ثمر، ثبوت، اثار....
لکه: "ص" صبر، صبور، اصلي، وصل، صدقه….
لکه: "ض" ضرورت، ضایع، ضمیر، وضعیت، ضرر، ضرور.
لکه: "ع" علم، معلومات، تعینات، عملي، عمده، عملیات…
لکه: "ذ" ذکر، ذاهد، او ذاکر…
لکه: "ط" طالب، طلب، طرحه، طریقه، طاهر…
لکه: "ظ" ظابط، ظالم، ظهیر، ظلم…
لومړۍ یادونه: په ځینو عربي لغاتو باندې پښتو خپل قانون پلې کړی؛ د وخت په تېرېدو سره یې بدلون کړی.
------------------------
بېلګې: "ع" ځینې ځایو کې په "الف" بدلون کړی او ټولنه کې دود شوي لکه: "معنا" په "مانا" او معالومات په مالومات" خو "ات" وروستاړی د عربي ژبې جمع بڼه ده.
دویم: "ق" په "ک" قمیص/کمیس او "ف" په پ لکه: "تپوس" کلمه او "ط" په ت بدلون کړی لکه: طوفان په "توپان" طورخم په "تورخم" طوطاخېل په "توتاخېل" طوطي په "توتي" علیشنګ په الیشنګ علینګار.
خو ښاغلي "یون" صاحب په خپله لیکنه کې لیکلي الینګار او الیشنګ د عربي ژبې رېښه نه لري له اره "الیشنګ" او "الینګار" سم دي.
ښاغلي! پوهاند مجاور احمد زیار وایي: "مانا" ویی د اریايي ژبې رېښه لري عربي ژبې پورې اړوند نه دی.
Nasib Shirzad