Adab au Hunar / شعر، ادب او هنر
دخوشال بابا
[26.Aug.2019 - 11:13]یا په زړه کې مهر ځای وای د بُتانو
یا یې ورکړی صبر وای وَ عاشقانو
.
یا حیران عاشق په مرګ ومرې چې خلاص شوای
یا یې هومره جَور نه وای د چشمانو
.
چې ظاهر باطن یې دواړه سره جوړ وای
څه عجب خاصه مشرب دی د رِندانو
.
چې په یار پسې روغ ځان سېځي په اور کې
زه په دا رسم مین یم د هندوانو
.
د خپل یار په بدو خاندم هوسېږم
چېرې زړه نه شي راښهٔ د رقیبانو
.
چې مې نوم په ژبه واخلي هسې خوښ یم
لکه غږ د خلاصي وشي په بندیانو
.
بیا به صبر د خوشال خټک اولجه کا
راڅرګنده شوه، سره کړې خوله، په پانو
.
.
مهر = وفا، مينه، محبت
جور = تېری، ظلم، ستم، ځور، زور زياتی
خاصه = خوی، خاصيت، عادت
مشرب = مسلک، رشته، څانګه، لاره، دستور، عقيده، طريقه، قاعده
رند = شراب څښونکی
مین = شیدا، عاشق
هوسېدل = هَه-وَسې-دَل = ۱) هيله کول، ارزو کول ۲) خوشالېدل ۳) د يو شي په تمه اوسېدل
راښه = ډاډمن، ډاډه، خاطر جمع، خواټول، مطمئن
بندیان = د بندي ډېرګړی (جمع)، بندي لکه په زندان کې اچول شوی
اولجه = اَول-جَه = ۱) شوکه، لوټ، تالان، غارت ، تاراج، تښتونه، يرغمل، برمته کونه ۲) مال غنیمت ۳) اسان
پان = يوه ونه پاڼه ده چې د پاڼو له پاسه کته، چونه اچوي او بيا چاليا، سپينه لاچي او تمباکو په پاڼو کې نغاړي او خوروي
.......
ارمغان خوشال خټک
مخ - ۴۸۹
--------------
چې مې ښه په زړه کې فهم وکړ
احمقان راته ښکاره شول په خویونو
.
يو هغه سړی احمق بللی بویه
چې باور کا د غلیم په سوګندونو
.
بل هغه سړی احمق بللی بویه
چې پاړو شي، د لړمو، د مارونو
.
بل هغه سړی احمق بللی بویه
چې په سپینه ږیره خیال کاندي د جُونو
.
بل هغه سړی احمق بللی بویه
چې د ښځو سره پاڅي په جنګونو
.
بل هغه سړی احمق بللی بویه
چې د خسر کره به اوسي په کالونو
.
بل هغه سړی احمق بللی بویه
چې وېښته به تَوروي په خضابونو
.
بل هغه سړی احمق بللی بویه
چې بزرګانو سره خیر شي په جنګونو
.
بل هغه سړی احمق بللی بویه
چې یک لخت به اعتبار کا په تربورونو
.
بل هغه سړی احمق بللی بویه
چې په هر طبیب دارو کا د رنځورونو
.
بل هغه سړی احمق بللی بویه
چې به بې تُورې دعوه کا د ملکونو
.
بل هغه سړی احمق بللی بویه
چې به جنګ وَته پرېکړې ځي تر مَلونو
.
بل هغه سړی احمق بللی بویه
چې لویي کا په لباس، په کسوتونو
.
بل هغه سړی احمق بللی بویه
چې به دې غواړي لویي په نسبونو
.
بل هغه سړی احمق بللی بویه
چې د تېښتو ګمان ورک کړه له مرییونو
.
بل هغه سړی احمق بللی
بېرته شاته