Adab au Hunar / شعر، ادب او هنر
شعرونه
[07.Nov.2020 - 17:11]تسکین مانېروال
.
بې مروته او بې پته یاره
چېرته یې، نه دې لګي پته یاره
.
عمر له دا یوه خبره ډېره
چې درته نه یم ملامته یاره
.
نېغ درته ګورم، زما کسي وځي
څټ دې شه مات چې ګورې ښکته یاره
.
نه یم خبر چې تا ته څه ښکارمه
زما د پاره ضرورته یاره
.
لکه تصویر کښې درته ولاړ دی تسکین
سا یې وتلې له صورته یاره
.
.
مروت = ۱) لحاظ، خاطر، اعتبار، په پښتو کې له مخ سره يو ځای هم ويلای شي لکه مخ مروت ۲) بهادري، مړانه، تورزني ۳) احسان، مينه، انسانيت ۴) خندق، خندک ۵) د افغانانو د یو ټبر نوم
.
پت = ۱) د ملګرتیا د اړیکې ساتنه، د خپلوۍ ګالنه، د خپلوۍ پالنه ۲) عزت، ناموس، ابرو، ووب، نوم نښان، عزت، احترام
.
پته = ۱) درک، ځای ۲) موخه، هدف، څلی، نخښکه
عمر = منګ
ملامت = پړ، ګرم
کسی = د سترګو تور، باتوره، باتور، د سترګو ککی، د سترګو نينک
څټ = ورمېږ، د غاړې د شا اړخ
ضرورت = اړتیا
تصویر = انځور
صورت = څېره، مخ، بڼه، بشره
........................................................
لاټول - ښاغلی عبدالحفیظ ملیار
.
ته زما وای، زه دا ستا وای
د دنیا غمونه نه وای
مینه مینه وای، وفا وای
د دنیا غمونه نه وای
.
ستا د سترګو مست خمار ته ما نشه نشه کتلی
یو د بل په تماشه وای
د دنیا غمونه نه وای
.
په هر چا کې محبت وای، صداقت وای صمیمیت وای
چلول نه وای، رښتیا وای
د دنیا غمونه نه وای
.
نه ټوپک وای، نه جنګونه، نه مرګ ژوبله، نه بمونه
چې د سولې یو فضا وای
د دنیا غمونه نه وای
.
دا ژوندون د سترګو رپ دی، عمر لنډ دی ای ملیاره
کاشکې ډکه خوله خندا وای
د دنیا غمونه نه وای
........................................................
ارواښاد ګلستان بابا
کتاب - د ګلستان سندره
مخ - ۷۰
.
یو ساقي، دویم ریبار وای
چې همراه راسره یار وای
.
ښې خوږې خوږې خبرې وای
سپی رقیب راځنې لیرې وای
ښې مېوې راته قطار وای
.
یو ساقي، دویم رباب وای
مستانه د عشق شراب وای
ناست په منځ کښې د ګلزار وای
.
ګلې لاله هسې پټ په زړه داغ وای
ګله مالیار مالیار ستا د باغ وای
د منصور غوندې په دار وای
.
یو قلم، دویم کتاب وای
د ځان سره مې سوال ځواب وای
ګلستان یې خدمتګار وای
........................................................
اروښاد استاد پسرلی بابا
ماته شپېلۍ، مخ - ۸۶
.
پنډه د غمونو په سر بېرته وړم
تا ته سپمولی نظر بېرته وړم
.
راغلم جهان ځای د اوسېدو نه ؤ
کډه په ژېړي مازدیګر بېرته وړم
.
ما وې ستا په لطف به مې زړه ښه شي
درېغه نا ګنډلی پرهر بېرته وړم
.
حُسن بانه جَو وي، وېرېدلی یم
زړه ته چې له ژبې خبر بېرته وړم
.
داسې لکه شمعې نه بسمل پتنګ
ستړی نفس، سؤی ځیګر بېرته وړم
.
څوک د ملغلرو پېژندوی نه ؤ
تل د سمندر ته ګوهر بېرته وړم
.
زه خو دې پسرلي یم ګله څنګه به
خپل شیندلي زړه لکه لمر بېرته وړم
.
.
سپمولی = ۱) بچت کړی، په اندازه خرچ کړی، پس انداز کړی، پیسه په خيال لګولی ۲) درېغ کړی، نه ورکړی
سپمول = ۱) بچتول، بچت کول، پس اندازه کول ۲) سرپول، درېغول، (سپمول څه روپۍ شا ته اېښوولو ته وايي)
لطف = ۱) لور، پېرزوينه، مهرباني ۲) ښه والی ۳) پاملرنه ۴) خوند، لذت
درېغه = وش، ای ای، وای وای، آه آه، د افسوس او ارمان کلمه
بانه جَو = پلمه کوونکی، بهانه تراش، بهانه طلب، بهانه ګیر
بسمل = قربان شوی، حلال شوی
سؤی = سوځېدلی
پېژندوی = ۱) آشنا، واقف ۲) پېژندلی، معروف، مشهور
تل = تله، بېخ، وېخ
ګوهر = مرغلره، ملغلره
........................................................
پېغله
ارواښاد اجمل خټک بابا
پېښور ۱۹۵۲
د غیرت چغه، مخ ۱۷۷
.
هلته د 
بېرته شاته