Adab au Hunar / شعر، ادب او هنر
غزلې
[07.Nov.2020 - 17:19]ارمغان خوشال خټک
مخ - ۴۳۴
.
په مُردن پروادار نه یم
په زندان پروادار څه یم
.
یو غصه، دویم بېلتون دی
چې په اور، په اوبو، زه یم
.
اشرف خان دی راته کښلی
څه خو خوښ په خط د ده یم
.
پنځه میاشتې یم، په بند کښې
بابا، ډېر ډاډه، په زړه یم
.
زویه! ما خو غم د تا کړ
چې ته ښه یې، زه خو ښه یم
.
کړه یې نه دی، بې حکمته
زه خوشال د ده په کړه یم
.
.
مُردن = مرګ، اجل
پروادار = ۱) پامته دار، پاملرونكى، پروا کوونکی، خيال ساتونکی، فکر کوونکی ۲) وېرېدونکی، ډارېدونکی
غصه = څاڅ
اشرف خان = اشرف خان هجري د خوشال بابا زوی و
کښلی = لیکلی
بند = قید، زندان
کړه = کړنه، عمل، فعل، کردار
حکمت = پوهه، پوهنه، علم، هوښياري، فلسفه
........................................................
ارمغان خوشال خټک
مخ - ۷۲۸
.
که یې کښېنوې په باغ کښې
مرد به و نه کا آرام
.
څو پوره په غلیم نه کا
هره چاره د انتقام
.
فراغت کا، خبر نه دي
نامردان په ننګ او نام
.
بهرام وَ ته وګوره
دَرست بنده دی د خپل کام
.
.
غلیم = دښمن، تربګن، دښن، عدو
چاره = ۱) کار، کړه، کسب، پېشه ۲) وسيله، درک ۳) دوا، علاج ۴) تدبير، غور، سوچ، فکر
انتقام = غچ، بدل
فراغت = وزګارتوب، بېکاري، آسوده توب، آرامتيا، اِستراحت
بهرام = د خوشال بابا زوی و، د مغلو سره و او د خوشال بابا خلاف و
دَرست = ټول، واړه
کام = قام، توکم
.
شاعر - شاهد قماش
سندرغاړی - اعجار افق
.
د لیرې هم مننه، د نژدې هم مننه
د مندر هم مننه، د کعبې هم مننه
.
هغه بې حده حسین، هغه بې کچه ښکلې
د هغه هم مننه، د هغې هم مننه
.
د ګناه خوند بدل و، د توبې کیف بدل و
د ګناه هم مننه، د توبې هم مننه
.
ورځ مې د رزق سبب، شپه مې باعث د ارام
د ورځې هم مننه او د شپې هم مننه
.
په هوش کښې زړونه ساتم، نشه کښې وایم رښتیا
د هوش مې مننه، د نشې هم مننه
.
شاهد همغسې دی او تل به دغسې وي
که راځې هم مننه او که ځې هم مننه
........................................................
ارمغان خوشال خټک
مخ - ۴۳۸
.
زما خوب له اندېښنو نه شي بیدار شم
وَ عالم وَ ته په دا تهجدګذار شم
.
غرونه غرونه ګناهونه را په یاد شي
وَخپل خدای وَته ګویا په استغفار شم
.
استغفار په خوله، په زړه د شر فکرونه
بیا له خپله استغفاره شرمسار شم
.
د دې دور د شیخانو حال مې وکوت
چې ساعت ورسره کښېنم، ترې وېزار شم
.
ما دا هسې شیخي دوی وَته بخښلې
په محشر دې د رندانو سره شمار شم
.
چې حلال کسب یې نه وي، شکرانې خوري
خدایه بځن په شیخۍ د شیخ رحمکار شم
.
دا ناتار چې په جلي ذکر شیخان کړه
کله زه په تاخت راضي په دا ناتار شم
.
چې څرګنده سربازي کاندي د تُورو
زه خوشال ختک تر هسې هنر ځار شم
.
.
اندېښنه = فکر، غم، نول، تشويش، وېره، خطره
ګویا = لکه خبرې کول
شرمسار = شرمنده، پښېمان، نادم، خړ، پيکه، شرمېدلی
وکوت = لکه وکتلو
وېزار = ۱) ورزووند (ور-زو-وند)، کرکي، ګرجن، متنفر، کرکه کوونکی (نفرت کننده)، بيزار ۲) بې پروا، مبرا، زړه موړی، مړه خوا
رند = شرابي، شراب څښونکی
کسب = دنده، کار، شغل، چاره، پېشه
شیخ رحمکار = په کاکا صاحب او ژېړي کاکا سره هم مشهور دی. اصلي نوم یې کستیر ګل و
بځن = حريص، ارواوږی، اټيرلی، اټيرن
ناتار = زياتی، ظلم، ستم، زور زياتی
تاخت = ۱) منډه، ځغاسته ۲) حمله، بريد، غوټه، يرغل
جلي = روښانه، څرګند، معلوم، روڼ، ظاهره
........................................................
ارمغان خوشال خټک
مخ - ۴۲۵
.
بیا د عشق دریاب راوخوت چلې چلې
عاشقان پکښې لاهو شؤل بلې بلې
.
بېرته شاته