دباچاخان

[05.Jun.2020 - 16:02]

((ﭘﻪ پښتنو ﮐﯥ ډﯦﺮ ﻟﻮﯼ ﭘﺎﭼﺎﻫﺎﻥ ﺍﻭ ﻣﺸﺮﺍﻥ ﭘﯿﺪﺍ ﺷﻮﻱ ﺩﻱ ﺍﻭ ﺗﯧﺮ ﺷﻮﻱ، ﺧﻮ ﻫﯿﭽﺎ ﭘﻪ پښتنو ﮐﯥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﮊﻭﻧﺪ ﺍﻭ ﺩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﮊﻭﻧﺪ ﻓﮑﺮ ﻧﻪ ﺩﯼ ﭘﻴﺪﺍ ﮐړﯼ، ﺍﻭﻟﻨﯽ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﺩ ﺧﺪﺍﯾﻲ ﺧﺪﻣﺘګﺎﺭ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﺩﯼ، ﭼﯥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﮊﻭﻧﺪ ﺍﻭ ﻓﮑﺮ ﯾﯥ ﭘﻪ ﮐﯥ ﭘﯿﺪﺍ ﮐړﻭ)) (۲۷ ﻣﺦ)

ﺑﺎﭼﺎ ﺧﺎﻥ ﭘﻪ (۱۸۹۰ ﺯ) ﮐﺎﻝ ﺩ ﻫﺸﻨﻐﺮ ﭘﻪ ﺍﺗﻤﺎﻧﺰﻭ ﮐﯥ ﺩ ﺑﻬﺮﺍﻡ ﺧﺎﻥ ﮐﺮﻩ ﻭﺯﯾږﯾﺪ ﺍﻭ ﭘﻪ (۱۹۸۸ ﺯ) ﮐﺎﻝ ﺩ (۹۸) ﮐﻠﻮﻧﻮ ﭘﻪ ﻋﻤﺮ ﺩ ﺗﻞ ﻟﭙﺎﺭ ﻟﻪ ﺩﯤ ﻧړۍ ﺳﺮﻩ ﻣﺨﻪ ښﻪ ﻭﮐړﻩ ﺍﻭﺩ ﻧﻮﻣﻮړﻱ ﻟﻪ ﻭﺻﯿﺖ ﺳﺮﻩ ﭘﻪ ﻧﻨګﺮﻫﺎﺭ ﮐﯥ ﺧﺎﻭﺭﻭ ﺗﻪ ﻭﺳﭙﺎﺭﻝ ﺷﻮ. ﺭﻭﺡ ﯾﯥ ښﺎﺩ ﺍﻭ ﺟﻨﺖ ﯾﯥ ځﺎﯼ ﺷﻪ ﺩ ﻟﯿﮑﻨﯥ ﭘﻪ ﺩﯤ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﺍړﯾﻨﻪ ﺑﻮﻟﻢ ﭼﯥ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﺍﺻﻠﻲ ﻣﻮﺿﻮﻉ (ﺩ ﻓﺨﺮ ﺍﻓﻐﺎﻥ ﺧﺒﺮﯤ) ﭘﯿﻞ ﻭﮐړﻡ، ﻫﺮﻩ ﺧﺒﺮﻩ ﺑﻪ ﯾﯥ ﮐټ ﻣټ ﺑﯥ ﻟﻪ ﮐﻮﻣﯥ ګوﺗﻮﻫﻨﯥ ﺩ ﻧﻮﻣﻮړﻱ ﻟﻪ ﺧﭙﻞ ﮐﺘﺎﺏ (ﺯﻣﺎ ﮊﻭﻧﺪ ﺍﻭ ﺟﺪ ﻭﺟﻬﺪ) څﺨﻪ ﺩ ﺍﺧځﻠﯿﮏ ﭘﻪ ښﻮﺩﻟﻮ ﺳﺮﻩ ﺭﺍﻭړﻡ.

 

ﺍﻭﻟﻨۍ ﻣﺪﺭﺳﻪ
۱- ﺩ ﻣﻮﺭ ﻏﯿږ ﺩ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﻭﻟﻪ ﺍﻭ ډﯦﺮﻩ ﻣﻬﻤﻪ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺩﻩ. (۱۷ ﻣﺦ)

ﺩ ﺑﺪۍ ﻭﺱ
۲ – ﺧﺪﺍﯼ (ﺝ) ﺩﯤ ﭘښﺘﻮﻥ ﺗﻪ ﺩ ﺑﺪۍ ﻭﺱ ﻧﻪ ﻭﺭﮐﻮﻱ ﺍﻭ ﭼﯥ ﻭﺱ ﻭﻣﻮﻣﻲ، ﻟﮑﻪ ﺩ ﻟړﻡ ﺩ ﺑﭽﻮ ﺧﭙﻠﻪ ﻣﻮﺭ ﺧﻮﺭﻱ. (۲۵ ﻣﺦ)

ﺑﻬﺎﺩﺭﺍﻥ
۳ – ﺭښﺘﯿﺎ ﺧﺒﺮﻩ ﺩﺍ ﺩﻩ، ﭼﯥ ﻇﺎﻟﻤﺎﻥ ﺑﻬﺎﺩﺭﺍﻥ ﻧﻪ ﻭﻱ،ډﯦﺮ ﺑﺰﺩﻟﻪ ﺍﻭ ﺑﯿﻤﺎﻧﻪ ﻭﻱ، ﺑﻬﺎﺩﺭ ﺳړﯼ ﻫﯧﭽﯿﺮﯤ ﭘﻪ ﭼﺎ ﻇﻠﻢ ﻧﻪ ﮐﻮﻱ. (۲۶ ﻣﺦ)

ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﮊﻭﻧﺪ ﻓﮑﺮ
۴ – ﭘﻪ پښتنو ﮐﯥ ډﯦﺮ ﻟﻮﯼ ﭘﺎﭼﺎﻫﺎﻥ ﺍﻭ ﻣﺸﺮﺍﻥ ﭘﯿﺪﺍ ﺷﻮﻱ ﺩﻱ ﺍﻭ ﺗﯧﺮ ﺷﻮﻱ، ﺧﻮ ﻫﯿﭽﺎ ﭘﻪ پښتنو ﮐﯥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﮊﻭﻧﺪ ﺍﻭ ﺩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﮊﻭﻧﺪ ﻓﮑﺮ ﻧﻪ ﺩﯼ ﭘﻴﺪﺍ ﮐړﯼ، ﺍﻭﻟﻨﯽ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﺩ ﺧﺪﺍﯾﻲ ﺧﺪﻣﺘګﺎﺭ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﺩﯼ، ﭼﯥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﮊﻭﻧﺪ ﺍﻭ ﻓﮑﺮ ﯾﯥ ﭘﻪ ﮐﯥ ﭘﯿﺪﺍ ﮐړﻭ. (۲۷ ﻣﺦ)

ﺩ پښتنوﻥ ﺭﺍﻭﯾښﻮﻝ
۵ – ﭘښﺘﻮﻥ ﯾﻮ ﮊﻭﻧﺪﯼ ﻗﻮﻡ ﺩﯼ، ﺩ ﻗﻮﻣﯿﺖ ﺍﻭ ﻗﺮﺑﺎﻧۍ ﻣﺎﺭﻩ ﭘﻪ ﮐﯥ ﺷﺘﻪ، ﺧﻮ ﺭﺍﻭﯾښﻮﻝ ﻏﻮﺍړﻱ. (۶۳ ﻣﺦ)

ﺑﯥ ﻋﻤﻠﻪ ﺩﻋﺎ
۶ – ﺑﯥ ﻋﻤﻠﻪ ﺩﻋﺎ ﺩ ﺧﺪﺍﯼ ﺝ ﭘﻪ ﻧﺰﺩ ﻧﻪ ﻗﺒﻠﯿږﻱ. (۶۴ ﻣﺦ)

ﻟﻮړﻭﺍﻟﯽ ﺍﻭ ټﯿټﻮﺍﻟﯽ
۷ – ﭘﺴﺘﻲ ﺍﻭ ﺑﻠﻨﺪﻱ ﭘﻪ ﻋﻤﻞ ﺩﻩ، ﮐﻪ ﺩ ﭼﺎ ﻋﻤﻞ ﭘﺴﺖ ﻭﻱ، ﻫﻐﻪ ﻧﺮ ﻭﻱ ﮐﻪ ښځﻪ ﭘﻪ ﮐﺎﺭ ﺩﯼ، ﭼﯥ ﭘﺴﺖ ﻭګڼﻞ ﺷﻲ ﺍﻭ ﺩ ﭼﺎ ﻋﻤﻞ ﭼﯥ ﻭﭼﺖ ﻭﻱ، ﻧﺮ ﻭﻱ ﮐﻪ ښځﻪ ﭘﻪ ﮐﺎﺭ ﺩﯼ، ﭼﯥ ﭘﻪ ﺩﺭﺍﻧﻪ ﻧﻈﺮ ﻭﺭﺗﻪ ﻭﮐﺘﻞ ﺷﻲ. (۷۵ﻣﺦ)

ﺩ ﻗﻮﻡ ﮊﻭﻧﺪﻱ ﮐﯧﺪﻝ
۸ – ﭘښﺘﻮﻥ ﮊﻭﻧﺪﯼ ﻗﻮﻡ ﺩﯼ، ﺧﻮ ﭼﯥ ﺩ ﮊﻭﻧﺪﻱ ﮐﻮﻟﻮ ﺧﻠﮏ ﭘﻪ ﮐﯥ ﭘﯿﺪﺍ ﺷﻲ، ﺗﺮ څﻮ ﭼﯥ ﺩ ﯾﻮ ﻗﺎﻡ ﮐﯥ ﺩ ﮊﻭﻧﺪﻱ ﮐﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎﺭﻩ ﺧﻠﮏ ﭘﯿﺪﺍ ﻧﻪ ﺷﻲ، ﻫﻐﻪ ﻗﻮﻡ ﮊﻭﻧﺪﯼ ﮐﯿﺪﯼ ﻧﻪ ﺷﻲ. (۸۵ ﻣﺦ)

ﺩ ﭘښﺘﻮ ﮊﺑﯥ ګﻨﺎﻩ
۹ – ﺩ ﻫﺮﯤ ﮊﺑﯥ ﻭﯾﻮﻧﮑﻲ ﺧﭙﻠﯥ ﮊﺑﯥ ﺗﻪ ﺗﺮﻗﻲ ﻭﺭﮐړﯤ ﺩﻩ، پښتنو ﭼﯥ ﺧﭙﻠﯥ ﮊﺑﯥ ﺗﺮﻗﻲ ﻧﻪ ﺩﻩ ﻭﺭﮐړﯤ، ﺩﯤ ﮐﯥ ﺩ ﭘښﺘﻮ ﮊﺑﯥ څﻪ ګﻨﺎﻩ ﺩﻩ؟ ﺩﺍ ﺧﻮ ﺯﻣﺎ ﺍﻭ ﺳﺘﺎ ګﻨﺎﻩ ﺩﻩ. (۷۸ﻣﺦ)

ﭘﻪ ډﻟﻮ ﮐﯥ ﺍﺧﺘﻼﻑ
۱۰ – ﭼﯥ ﭘﻪ ډﻟﻮ ﮐﯥ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﭘﯿﺪﺍ ﺷﻲ، ﮐﻪ ډﯦﺮ ښﻪ ﺍﻭ ﺯﻭﺭﻭﺭ ﺧﻠﮏ ﻭﻱ ﻫﻢ ﺑﯥ ﮐﺎﺭﻩ ﺷﻲ ﺍﻭ ﺩﻫﻐﻮﯤ ﻃﺎﻗﺖ ﺩ ﯾﻮ ﺑﻞ ﭘﻪ ﻏﻮﺭځﻮﻟﻮ ﮐﯥ ﺻﺮﻑ ﺷﻲ. (۱۷۳ ﻣﺦ)

ﺧﻮﺩ ﻏﺮﺿﻲ (ځﺎﻥ ځﺎﻧﻲ)
۱۱ – ﭘﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﮐﯥ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻪ ﺭﺍځﻲ، ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩ ﺧﻮﺩ ﻏﺮﺿۍ ﻧﻪ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﯿږﻱ.(۱۷۳ ﻣﺦ)

ﺩ ښﻮ ﺍﻭ ﺑﺪﻭ ﻓﺮﻕ
۱۲ – ﺩﺍ ﻧﻦ ﭼﯥ ﭘښﺘﺎﻧﻪ ﭘﻪ ﺑﺪﻭ ﻻﺭﻭ ﺭﻭﺍﻥ ﺩﻱ، ﺩ ﺩﯤ ﻭﺟﻪ ﺩﺍ ﺩﻩ، ﭼﯥ ﻣﻮږ ﺩ ښﻮ ﺍﻭ ﺑﺪﻭ ﻓﺮﻕ ﻧﻪ ﮐﻮﻭ ﺍﻭ ﻧﻪ څﻮﮎ ﺷﺘﻪ، ﭼﯥ ﺩ ښﻮ ﺍﻭ ﺑﺪﻭ ﭘﻪ ﻓﺮﻕ ﻣﻮ ﭘﻮﻫـ ﮐړﻱ. (۱۹۹ ﻣﺦ)

ﺧﭙﻞ ﺧﯿﺎﻝ ﭘﺴﯥ ﺗګ
۱۳ – ﻣﻮږ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ ﺧﯿﺎﻝ ﭘﺴﯥ ځﻮ ﺍﻭ ﺩ ﺑﻞ ﻓﮑﺮ ﻧﻪ ﮐﻮﻭ، ﺩﺍ ﯾﻮ ﻟﻮﯼ ﮐﻤﯽ ﺩﯼ. (۲۱۴ ﻣﺦ)

ﺩ ﺑﻞ ﺩ ﮐﻤﺰﻭﺭﯾﻮ ﺭﺍښﮑﻞ
۱۴ – ﺯﻣﻮږ ﭘﻪ ﺧﻠﮑﻮ ﮐﯥ ﺩﺍ ﯾﻮ ﮐﻤﯽ ﺩﯼ، ﭼﯥ ﻣﻮږ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺩ ﺑﻞ ﺩ ﮐﻤﺰﻭﺭﯾﻮ ﺍﻭ ﻋﯿﺒﻮﻧﻮ ﺩ ﺭﺍﻭښﮑﻠﻮ ﺍﻭ ﻟټﻮﻟﻮ ﭘﻪ ﻓﮑﺮ ﺍﻭ ﻏﻢ ﮐﯥ ﯾﻮ ﺍﻭ ﺧﭙﻠﻮ ﮐﻤﺰﻭﺭﯾﻮ ﺍﻭ ﻋﯿﺒﻮﻧﻮ ﺗﻪ ﻓﮑﺮ ﻧﻪ ﮐﻮﻭ ﺍﻭ ﭘﻪ ﺩﯤ ﻭﺟﻪ ﺧﻮ ﻣﻮږ ﻧﻦ ﭘﻪ ﺩﻧﯿﺎ ﮐﯥ ﺑﺮﺑﺎﺩ ﺍﻭ ﻧﯿﺴﺘﻤﻨﺪ ﯾﻮ. (۲۲۰ ﻣﺦ)

ﺑﻞ ﺗﻪ ګوﺗﻪ ﻧﯿﻮﻝ
۱۵ – ﭘﻪ ځﺎﯼ ﺩ ﺩﯤ ﭼﯥ ﻣﻮږ ﺑﻞ ﺗﻪ ګوﺗﻪ ﻭﻧﯿﺴﻮ ځﺎﻥ ﺗﻪ ګوﺗﻪ ﻧﯿﻮﻝ ﭘﮑﺎﺭ ﺩﻱ ﺍﻭ ﺩ ﻧﻮﺭﻭ ﺩ ﺍﺻﻼﺡ ﻧﻪ ړﻭﻣﺒﯽ ﺩ ځﺎﻥ ﺍﺻﻼﺡ ﻓﺮﺽ ﺩﻩ. (۲۲۰ ﻣﺦ)

ﺯﯾﺎﺕ ﺑﯥ ﻓﺎﯾﺪﯤ ﺑﺤﺚ
۱۶ – ﭼﯥ ﮐﻮﻡ ځﺎﯼ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻧﻪ ﻭﻱ ﺍﻭ ﻧﻪ څﻪ ﻗﺎﻋﺪﻩ ﺍﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻭﻱ، ﻫﻐﻪ ﺳﺮﻩ ﺯﯾﺎﺕ ﺑﺤﺚ ﮐﻮﻝ څﻪ ﻓﺎﯾﺪﻩ ﻣﻨﺪ ﻧﻪ ﻭﻱ. (۲۴۰ ﻣﺦ)

ﺧﭙﻞ ﻋﺰﺕ ﭘﻪ ﻻﺱ ﮐﯥ ﺍﺧﯿﺴﺘﻞ
۱۷ – ﺩ ﻫﺮ ﺳړﻱ ﺧﭙﻞ ﻋﺰﺕ ﭘﺨﭙﻞ ﻻﺱ ﮐﯥ ﺩﯼ ﺍﻭ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺳړﯼ ﺧﭙﻞ ﺧﻮﺍﻫﺸﺎﺕ ﺍﻭ ﺿﺮﻭﺭﯾﺎﺕ ﻗﺎﺑﻮ، ﻧﻮ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﭘﻪ ﺍﺭﺍﻡ، ﺧﻮﺷﺎﻟﻪ ﺍﻭ ﻋﺰﺗﻤﻨﺪ ﻭﻱ. (۲۹۷ ﻣﺦ)

ﺩ ﺧﭙﻠﯥ ﮊﺑﯥ ﭘﺮﯦښﻮﺩﻝ
۱۸ – پښتنو ﮐﯥ ﺩﺍ ډﯦﺮﻩ ﻟﻮﯾﻪ ﮐﻤﺰﻭﺭﺗﯿﺎ ﺩﻩ، ﭼﯥ ﭼﯧﺮﺗﻪ ﻻړ ﺷﻲ ﺍﻭ ﭼﺎ ﺳﺮﻩ ﻭﺍﺩﻩ ﻭﮐړﻱ، ﻧﻮ ﻫﻐﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﮊﺑﻪ ﺗﺮﯤ ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻲ. (۲۹۸ ﻣﺦ)

ﺩ ﭘښﺘﻮﻥ ﻭﮊﻧﻪ
۱۹ – ﺍﯤ پښتنو ﻭﺭﻭڼﻮ ! ﯾﻮ ﮐﺎﻓﺮ ﺧﭙﻞ ﮐﺎﻓﺮ ﻭﺭﻭﺭ ﻧﻪ ﻭﮊﻧﻲ، ﺗﺎﺳﻮ ﭼﯥ ځﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻭﺍﯾﯥ، ﺑﯿﺎ ﻭﻟﯥ ﯾﻮ ﭘښﺘﻮﻥ ﺑﻞ ﭘښﺘﻮﻥ ﻭﮊﻧﯥ. (۳۱۴ ﻣﺦ)

ﺩ ﭘښﺘﻮﻥ ﻏﻤﺨﻮﺭ
۲۰ – ﻫﯥ ﺍﻓﺴﻮﺱ ! ﺩ ﻧﻮﺭﻭ ﻗﻮﻣﻮﻧﻮ ﭘﻪ ﺷﺎﻥ ﺩ ﺩﻭﯤ (پښتنو) ﻏﻤﺨﻮﺭ ﻧﺸﺘﻪ ! ﺩﺍ ﺩﻭﯤ ﺷﭙﻮﻥ ﻧﺸﺘﻪ،ځﮑﻪ ﺧﻮ ﯾﯥ ﺷﺮﻣښﺎﻥ ﺧﻮﺭﻱ ﺍﻭ ﻣﺎﺗﻮﻱ. (۳۱۵ ﻣﺦ)

ﺩ ﺧﭙﻠﯥ ﮊﺑﯥ ﻧﻪ ﺑﻐﯿﺮ ﺗﺮﻗﻲ
۲۱ – ﭘﻪ ﺩﻧﯿﺎ ﮐﯥ ﻫﯿڅ ﻗﻮﻡ ﺑﻐﯿﺮ ﺩ ﺧﭙﻠﯥ ﮊﺑﯥ ﻧﻪ ﺗﺮﻗﻲ ﮐﻮﻟﯽ ﻧﻪ ﺷﻲ. (۳۳۳ ﻣﺦ)

ﺧﭙﻠﯥ ﮊﺑﯥ ﺗﻪ ﺳﭙﮏ ﮐﺘﻞ
۲۲ – ﭼﯥ ﮐﻮﻡ ﻗﻮﻡ ﺗﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﮊﺑﻪ ﺳﭙﮑﻪ ﺷﻲ، ﻧﻮ ﻫﻐﻪ ﺳﭙﮏ ﺷﻲ.

ﺩ ﺧﺒﺮﻭ ﺍﻭ ﻋﻤﻞ ﯾﻮﻭﺍﻟﯽ
۲۳ – ﭼﯥ ﺳړﯼ ﺧﺒﺮﯤ ﯾﻮ ﺷﺎﻥ ﮐﻮﻱ ﺍﻭ ﻋﻤﻞ ﺑﻞ ﺷﺎﻥ ﻭﻱ ﻧﻮ ﺩ ﻫﻐﻪ ﺧﺒﺮﯤ ﭘﻪ ﺧﻠﮑﻮ ښﻪ ﺍﺛﺮ ﻧﻪ ﮐﻮﻱ. (۳۳۸ ﻣﺦ)

ﺍﻧﻘﻼﺏ
۲۴ – ﺍﻧﻘﻼﺏ ﯾﻮ ﺳﯿﻼﺏ ﻭﻱ، ﭼﯥ ﺭﺍﺷﻲ ﻧﻮ ﺍﻭﺩﻩ ﺧﻠﮏ ﯾﻮﺳﻲ ﺍﻭ ﻭﯾښ ﺗﺮﯤ ﻓﺎﯾﺪﻩ ﺍﻭﭼﺘﯥ ﮐړﻱ. (۳۴۱ ﻣﺦ)

ﺩ ﺧﺪﺍﯼ ﺧﺪﻣﺖ
۲۵ – ﺧﺪﺍﯼ ﺝ ﺧﻮ ﺧﺪﻣﺖ ﺗﻪ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﻧﻪ ﻟﺮﻱ، ﺩ ﺧﺪﺍﯼ ﺩ ﻣﺨﻠﻮﻕ ﺧﺪﻣﺖ ﺩ ﺧﺪﺍﯼ ﺧﺪﻣﺖ ﺩﯼ. (۳۵۹ ﻣﺦ)

ﺗﺸﺪﺩ ﺍﻭ ﻋﺪﻡ ﺗﺸﺪﺩ
۲۶ – ﺩ ﻋﺪﻡ ﺗﺸﺪﺩ ﻭﺳﻠﻪ ﺗﺒﻠﯿﻎ ﺩﯼ ﺍﻭ ﺩ ﺗﺸﺪﺩ ﻭﺳﻠﻪ ټﻮﭘﮏ ﺩﯼ، ﻋﺪﻡ ﺗﺸﺪﺩ ﭘﻪ ﺧﻠﮑﻮ ﮐﯥ ﻣﺤﺒﺖ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﻮﻱ، ﻫﻤﺖ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﻮﻱ ﺍﻭ ﺟﺮﺍﺕ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﻮﻱ ﺍﻭ ﺗﺸﺪﺩ ﭘﻪ ﺧﻠﮑﻮ ﮐﯥ ﻧﻔﺮﺕ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﻮﻱ، ﻭﯾﺮﻩ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﻮﻱ ﺍﻭ ﺑﺰﺩﻟﻲ ﭘﻴﺪﺍ ﮐﻮﻱ. (۳۶۱ ﻣﺦ)

ﺗﺸﺪﺩ ﺍﺳﺎﻥ ﺍﻭ ﻋﺪﻡ ﺗﺸﺪﺩ ګﺮﺍﻥ ﺩﯼ
۲۷ – ﺗﺸﺪﺩ ﺍﺳﺎﻥ ﺩﯼ ﺍﻭ ﭘﻪ ﺩﯤ ﻻﺭﻩ ﺗﻠﻞ ﻫﻢ ﺍﺳﺎﻥ ﺩﯼ ﺍﻭ ﻋﺪﻡ ﺗﺸﺪﺩ ډﯦﺮ ګﺮﺍﻥ ﺩﯼ ﺍﻭ ﭘﻪ ﺩﯤ ﻻﺭﻩ ﺗﻠﻞ ﻫﻢ ډﯦﺮ ګﺮﺍﻥ ﺩﻱ، ﯾﻮ ﺳړﻱ ﻟﻪ ﺩ ﭘړﻕ ﺟﻮﺍﺏ ﮐﯥ ﭘړﻕ ﻭﺭﮐﻮﻝ ﺍﺳﺎﻥ ﮐﺎﺭ ﺩﯼ، ﺧﻮ ﭘړﻕ ﺯﻏﻤﻞ ګﺮﺍﻥ ﮐﺎﺭ ﺩﯼ.(۳۶۱ — ۳۶۲ ﻣﺨﻮﻧﻪ)

ﺗﺸﺪﺩ ﺍﻭ ﺷﮑﺴﺖ
۲۸ – ﻋﺪﻡ ﺗﺸﺪﺩ ﮐﯥ ﺷﮑﺴﺖ ﻧﺸﺘﻪ ﺍﻭ ﺗﺸﺪﺩ ﮐﯥ ﺷﮑﺴﺖ ﺷﺘﻪ. (۳۶۱ ﻣﺦ) ﺧﺒﺮﯤ ﺍﻭ ﻋﻤﻞ: ۲۹ – ﭘﻪ ﺩﻧﯿﺎ ﮐﯥ ﮐﻮﻡ ﻗﻮﻣﻮﻧﻪ ﭼﯥ ﺧﺒﺮﯤ ﻟږﯤ ﮐﻮﻱ ﺍﻭ ﻋﻤﻞ ډﯦﺮ، ﻫﻐﻪ ﻗﻮﻣﻮﻧﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺧﭙﻞ ﻣﻨﺰﻝ ﺗﻪ ﺭﺳﯧﺪﻟﻲ ﺩﻱ. (۳۷۱ ﻣﺦ)

ﺩ ﻗﻮﻡ ښځﯥ
۳۰ – ﺩ ﮐﻮﻡ ﻗﻮﻡ ښځﯥ ﭼﯥ ﺑﯿﺪﺍﺭﯤ ﺷﻲ ﺍﻭ ﺩ ﻣﻠﮏ ﺩ ﺍﺯﺍﺩﯤ ﻟﭙﺎﺭﻩ ﻣﻼ ﻭﺗړﻱ، ﻧﻮ ﻫﻐﻪ ﻗﻮﻡ څﻮﮎ ﻏﻼﻡ ﺳﺎﺗﻠﯽ ﻧﻪ ﺷﻲ ﺍﻭ ﻫﻐﻪ ﻗﻮﻣﻮﻧﻪ ﺑﻪ ډﯦﺮ ﺯﺭ ﺧﭙﻞ ﻣﻨﺰﻝ ﺗﻪ ﻭﺭﺳﯿږﻱ. (۴۳۷ ﻣﺦ)

ﻭﯦﺪﻩ ﺍﻭ ﻭﯦښ ﻗﻮﻣﻮﻧﻪ
۳۱ – ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺳﯿﻼﺏ ﺩﯼ ﺍﻭ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺍﻭﺩﻩ ﻗﻮﻣﻮﻧﻪ ﻭړﻱ ﺍﻭ ﻭﯾښ ﺍﺑﺎﺩﻭﻱ، ﺗﺎﺳﻮ ﻭﯾښ ﺷﺊ ﺍﻭ ﻣﻨﻈﻢ ﺷﺊ ﺍﻭ ﻧﻘﻼﺏ ﻧﻪ ګټﻪ ﻭﺍﺧﻠﺊ. (۴۵۷ ﻣﺦ)

ټﻮﻝ ﭘښﺘﺎﻧﻪ ﯾﻮ ﻗﻮﻡ
۳۲ – ﺍﯤ پښتنو ﻭﺭﻭڼﻮ ! ﻣﻮږ ټﻮﻝ ﯾﻮ ﻗﻮﻡ ﯾﻮ ﺍﻭ ﯾﻮ ﺑﺎﺑﺎ ﺍﻭﻻﺩ ﯾﻮ، ﺯﻣﻮږ ﻣﺜﺎﻝ ﺩ ﯾﻮﯤ ﻭﻧﯥ ﺩﯼ، ﭼﯥ ﺩﯤ ﮐﯥ ډﯦﺮﯤ څﺎﻧګﯥ ﻭﻱ، ﺧﻮ ﻣﻮﻧډ ﯾﯥ ﯾﻮ ﻭﻱ. (۴۶۷ ﻣﺦ)

ﯾﻮﻭﺍﻟﯽ
۳۳ – ﭘﺎڅﺊ ! ﺩﺍ ﺧﭙﻞ ﮐﻮﺭ ﺟﻮړ ﮐړﺉ، ﺩﺍ ﺑﯧﻞ ﺑﯧﻠﻮﺍﻟﯽ ﭘﺮﯦږﺩﺉ، ﯾﻮ ﻗﻮﻡ ﺷﺊ، ﮐﻪ ﯾﻮ ﻗﻮﻡ ﺷﻮﯤ ﻧﻮ ﺳﺘﺎﺳﻮ ﺩﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﺍﺑﺎﺩﻩ ﺷﻲ ﺍﻭ ﺍﺧﺮﺕ ﻫﻢ. (۴۶۸ ﻣﺦ)

ﺩ ﻣﺸﺮ ټﺎﮐﻨﻪ
۳۴- ﭼﯥ ټﻮﻝ ﻗﻮﻡ ﭘﻪ ﯾﻮ ﺳړﻱ ﻣﺘﻔﻖ ﺷﻲ ﻧﻮ ﺧﭙﻞ ﻣﻨﺰﻝ ﺗﻪ ﻭﺭﺳﻲ، ﺧﻮ ﺩﯤ ﺧﺒﺮﯤ ﺗﻪ ﮐﺘﻞ ﭘﻪ ﮐﺎﺭ ﺩﯼ ﭼﯥ ﻫﻐﻪ ﺳړﯼ ﭼﯥ څﻪ ﮐﻮﻱ ﺩ ځﺎﻥ ﺩ ﭘﺎﺭﻩ ﮐﻮﻱ ﺍﻭ ﮐﻪ ﺩ ﺑﻞ ﺩ ﭘﺎﺭﻩ؟ (۵۰۹ ﻣﺦ)

ﺑﺪ ﻗﺴﻤﺘﻪ ﻗﻮﻡ
۳۵ – ﻫﻐﻪ ﻗﻮﻡ ﺩﻧﯿﺎ ﮐﯥ ډﯦﺮ ﺑﺪﻗﺴﻤﺘﻪ ﻭﻱ ﭼﯥ ﻫﻐﻮﯤ ﮐﯥ ﺩﺍﺳﯥ ﺧﻠﮏ ﭘﯿﺪﺍ ﺷﻲ، ﭼﯥ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﺧﻮ ﺩ ﻗﻮﻡ ﺍﻭ ﻣﻠﮏ ﺩ ﺧﺪﻣﺖ ﺩ ﭘﺎﺭﻩ ﺗﯿﺎﺭ ﻧﻪ ﻭﻱ ﺍﻭ ﭼﯥ څﻮﮎ ﭘﻪ ﮐﯥ ﺩ ﺧﺪﻣﺖ ﺩ ﭘﺎﺭﻩ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﻲ، ﻫﻐﻮﯤ ﺧﺪﻣﺖ ﺗﻪ ﻧﻪ ﭘﯧﺮﯾږﺩﻱ. (۵۱۶ ﻣﺦ)

ﺩ ﺧﺪﺍﯼ ﺩ ﭘﺎﺭﻩ ﺩ ﻗﻮﻡ ﺧﺪﻣﺖ
۳۶ – ﭼﯥ ﺩ ﺧﺪﺍﯼ ﺩ ﭘﺎﺭﻩ ﺩ ﻗﻮﻡ ﺧﺪﻣﺖ ﮐﻮﻱ، ﻧﻮ ﺩ ﻫﻐﻮﯤ ﻣﺨﻪ څﻮﮎ ﻧﺸﻲ ﺑﻨﺪﻭﻟﯽ ﺍﻭ ﻫﻐﻮﯤ ﺩ ﭼﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﻮﻧﻪ ﻧﻪ ﮐﻮﻱ، ځﮑﻪ ﭼﯥ ﺧﭙﻞ څﻪ ﻏﺮﺽ ﯾﯥ ﻧﻪ ﻭﻱ، ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺧﻮ ﭘﻪ ﺫﺍﺗﯿﺎﺗﻮ ﮐﯥ ﭘﯧﺪﺍ ﮐﯿږﻱ. (۵۱۶ ﻣﺦ)

ﻏﻼﻣﻲ
۳۷ – ﻏﻼﻣﻲ ﺩ ﺧﺪﺍﯼ ﺝ ﻟﻌﻨﺖ ﺩﯼ، ﺍﻭ ﻣﻮږ ﻟﻪ ﺩ ﺩﯤ ﻟﻌﻨﺖ ﻧﻪ ځﺎﻥ ﺧﻼﺻﻮﻝ ﭘﻪ ﮐﺎﺭ ﺩﯼ ﺍﻭ ﺩﺍ ﺑﻪ ﻫﻠﻪ ﻭﺷﻲ، ﭼﯥ ﻣﻮږ ﮐﯥ ﻗﺎﻣﻮﻟﻲ، ﻭﺭﻭﺭﻭﻟﻲ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻭ ﻣﯿﻨﻪ ﻣﺤﺒﺖ ﭘﯧﺪﺍ ﺷﻲ. (۵۲۳ ﻣﺦ)

ﺩ ﻗﻮﻣﻮﻟﯥ ﺩﻧﯿﺎ
۳۸ – ﻧﻦ ﺩﺍ ﺩﻧﯿﺎ ﺩ ﻗﻮﻣﻮﻟﯥ ﺩﻧﯿﺎ ﺩﻩ ﺍﻭ ﺗﺎﺳﻮ ﻭګوﺭﺉ، ﭼﯥ ﭼﺎ ﮐﯥ ﻗﻮﻣﻮﻟﻲ، ﻭﺭﻭﺭﻭﻟﻲ ﺍﻭ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺩﯼ، ﻧﻮ ﻫﻐﻪ ﺍﺑﺎﺩ ﺩﻱ ﺍﻭ ﭼﯥ ﮐﻮﻣﻮ ﻗﻮﻣﻮﻧﻮ ﮐﯥ ﭘﺮﯤ، ﺟﻨﺒﯥ ﺗﺮﺑګﻨۍ ﺍﻭ ﺩښﻤﻨﻲ ﺩﻱ، ﻫﻐﻪ ﺑﺮﺑﺎﺩ ﺩﻱ. (۵۲۳ ﻣﺦ)

ﺯﻭﺭ ﺍﻭ ﺍﺣﺴﺎﻥ
۳۹ – ﭘښﺘﻮﻥ ﯾﻮ ﺩﺍﺳﯥ ﻗﺎﻡ ﺩﯼ، ﭼﯥ ﺩ ﺯﻭﺭ ﭘﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﭘﻪ ﺍﺣﺴﺎﻥ ﺯﺭ ﺗﺎﺑﻊ ﮐﯿږﻱ. (۵۵۵ ﻣﺦ)

ﺩ ﺧﺪﺍﯼ ﻧﻪ ﻭﯦﺮﻩ
۴۰ – ﺩ ﭼﺎ ﭘﻪ ﺯړﻩ ﮐﯥ ﭼﯥ ﺩ ﺧﺪﺍﯼ ﻭﯾﺮﻩ ﻭﻱ، ﻧﻮ ﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﺯړﻩ ﮐﯥ ﺩ ﺑﻞ ﭼﺎ ﻭﯦﺮﻩ ﻧﻪ ﺭﺍځﻲ ﺍﻭ ﺩ ﭼﺎ ﭘﻪ ﺯړﻩ ﮐﯥ ﭼﯥ ﺩ ﺧﺪﺍﯼ ﻭﯦﺮﻩ ﻧﻪ ﻭﻱ، ﻫﻐﻪ ﺩ ﻫﺮ ﭼﺎ ﻧﻪ ﯾﺮﯦږﻱ.(۵۵۸ ﻣﺦ)

ﻏﻢ ﺍﻭ ﻓﮑﺮ
۴۱ – ﻏﻢ ﺍﻭ ﻓﮑﺮ ﻫﻐﻪ ﭼﺎ ﺳﺮﻩ ﻭﻱ، ﭼﯥ ﺩ ځﺎﻥ ﺩ ﭘﺎﺭﻩ ﮐﺎﺭ ﮐﻮﻱ ﺍﻭ څﻮﮎ ﭼﯥ ﺩ ﺧﺪﺍﯼ ﺩ ﭘﺎﺭﻩ ﮐﺎﺭ ﮐﻮﻱ، ﻫﻐﻮﯤ ﻫﯿڅ ﻓﮑﺮ ﺍﻭ ﻏﻢ ﻧﻪ ﮐﻮﻱ. (۵۶۱ ﻣﺦ)

ﺩ ﻗﻮﻡ ﺍﻭ ﻣﻠﮏ ﻣﺤﺒﺖ
۴۲ – ﺩ ﯾﻮ ﺳړﻱ ﭘﻪ ﺯړﻩ ﮐﯥ ﭼﯥ ﺩ ﺧﭙﻞ ﻗﻮﻡ ﺍﻭ ﺩ ﺧﭙﻞ ﻣﻠﮏ ﻣﺤﺒﺖ ﻭﻱ ﺍﻭ ﻫﻤﺪﺭﺩﻱ ﻭﻱ، ﺑﯿﺎ ﺑﻪ ﺧﻠﮏ ﺩ ﻫﻐﻪ ﺧﺒﺮﻭ ﻣﻨﻠﻮ ﺗﻪ ﺗﯿﺎﺭ ﻭﻱ ﮐﻪ ﻫﻐﻪ ﺳړﯼ ﺩ ﻫﺮ ﻣﻠﺖ ﺍﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﻭﻱ. (۶۳۵ ﻣﺦ)

ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﻭ ﻫﻤﺪﺭﺩﻱ
۴۳ – ﺍﻧﺴﺎﻥ ﭼﯥ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭﻱ، څﻮﻣﺮﻩ ﻫﻤﺪﺭﺩ ﻭﻱ ﺍﻭ ﭼﯥ ﺍﻧﺴﺎﻧﯿﺖ ﺗﺮﯤ ﻻړ ﺷﻲ ﻧﻮ ﺑﯿﺎ څﻮﻣﺮﻩ ﺑﯥ ﺭﺣﻤﻪ ﺷﻲ. (۷۰۸ ﻣﺦ)

ﻟﻴډﺭ (ﻣﺸﺮ) ﺯړﻭﺭ ﺗﻮﺏ
۴۴ – ﺩ ﮐﻮﻡ ﻗﻮﻡ ﻟﯿډﺭﺍﻥ ﭼﯥ ﺯړﻭﺭ ﻭﻱ ﻫﻐﻪ ﻗﻮﻡ ﮐﯥ ﻫﻢ ﺯړﻭﺭﺗﯿﺎ ﭘﯧﺪﺍ ﺷﻲ ﺍﻭ ﭼﯥ ﺩ ﮐﻮﻡ ﻗﻮﻡ ﻟﯿډﺭﺍﻥ ﺑﺰﺩﻝ ﻭﻱ، ﻫﻐﻪ ﻗﻮﻡ ﮐﯥ ﺑﺰﺩﻟﻲ ﭘﯧﺪﺍ ﺷﻲ. (۷۷۳ ﻣﺦ)

ﺩ ﭘښﺘﻮﻥ ﮐﯧﺪﻝ
۴۵ – ﮐﻪ ﭘښتوﻥ ﺷﻲ، ﻧﻮ ﺩﯼ څوک ﻏﻼﻡ ﮐﻮﻟﯽ ﻧﺸﻲ. (۷۸۶ ﻣﺦ)

ﺍﺧځﻠﯿکل ﻓﺨﺮ ﺍﻓﻐﺎﻥ، ﻋﺒﺪﺍﻟﻐﻔﺎﺭ ﺧﺎﻥ، ﺯﻣﺎ ﮊﻭﻧﺪ ﺍﻭ ﺟﺪ ﻭ ﺟﻬﺪ.

-
بېرته شاته